DE KANSEN VAN DYSLEXIE
Er komt (gelukkig) steeds meer aandacht voor het welbevinden van dyslectische leerlingen. Het bovenmatig falen, niet begrepen worden, anders voelen, etc. doet niet veel goeds voor deze kinderen; frustratie, boos, verdrietig, onzeker, schaamte, etc. In dit stukje deel ik, Tamara Vreeken, mijn ervaringen als dyslect en mijn kennis als oprichter van de HOI Foundation over hoe dat zit met DYSLEXIE & ZELFVERTROUWEN en wat je als onderwijsprofessional zou kunnen betekenen op het gebied van de sociaal emotionele kant van dyslexie.
In de jaren 70, toen ik op school zat ‘bestond’ dyslexie nog niet. Je werd gezien als lui en dom. Mijn zelfvertrouwen zakte onder het nulpunt en ik vond dat ik niet veel waard was. Mijn leerkrachten dachten dat ik nooit zou leren lezen en schrijven en daardoor zou werken wel een probleem voor mij worden. Ze hadden de kennis niet dat dyslexie niets te maken had met intelligentie, dus kan je ze het ook niet kwalijk nemen. Na het behalen van mijn havo en MBO diploma, ging ik werken. Al hoewel mijn schrijven en lezen niet foutloos ging (nog steeds niet altijd; sorry voor eventuele spelfouten; het gaat toch om de inhoud) was dat zeker niet mijn grootste uitdaging. Het geloof in mijn eigen kunnen was het grote probleem. Ik ondermijnde mijn kunnen continu. Zelfs toen ik operations directeur van het leukste grafisch ontwerpbureau van Nederland werd. Ik was ‘stuk’ uit school gekomen.
Toen onze drie kinderen (Sarah van 20 jaar en Emma en Tobias van 17 jaar) naar school gingen was ik ervan overtuigd dat het allemaal anders zou zijn. Er is in de afgelopen 30 jaar zo veel veranderd. Goede methodes, extra tijd, veel onderzoek en vooral: iedereen weet dat dyslexie bestaat en het niets te maken heeft met intelligentie. Toch voelden onze geweldig dyslectische kinderen zich dom. Ze konden immers niet meekomen met de klas en maakten ongelofelijk veel faal ervaringen mee voordat er echte hulp kon worden ingeschakeld. Dan is de schade al aangebracht. Ook hun zelfvertrouwen kelderden naar beneden. Zelfs al zeiden wij als ouders heel vaak dat ze niet dom zijn maar hoogstwaarschijnlijk dyslectisch zoals ik, hun oom, hun opa, hun tante etc. Het zette mij aan om op onderzoek te gaan.
Er bleken in Nederland maar een zeer beperkt aantal mensen bezig te zijn met de sociaal emotionele kant van dyslexie. Ik kon ze toen niet vinden. Met mijn kinderen kwam ik bij een kinderpsycholoog die eigenlijk niet veel af wist van dyslexie en de ervaringen die ze meemaken op school. Rots-en-water- en faalangsttrainingen maakte weinig verschil omdat mijn kinderen zich anders bleven voelen, elke dag moesten doen wat ze juist zo moeilijk vonden dus bovenmatig bleven falen en er nog steeds keihard op afgerekend werden.
Ik was enorm verbaast en voelde een grote noodzaak hier verandering in te brengen. Ik wilde ervoor zorgen dat onze en andere dyslectische kinderen niet ‘kapot’ uit hun schoolcarrière zouden komen zoals ik, mijn broer en zo bleek velen met ons.
In 2016 richtte ik met een gedreven team de HOI Foundation op. Vanaf dat moment gingen we keihard aan de slag om het negatieve stigma rondom dyslexie te re-branden. Onderbouwd met heel veel nieuwe wetenschappelijke onderzoeken over neuro-diversiteit en het brede beeld van dyslexie!
Al snel zagen we wat er gebeurde als we dyslexie niet meer uitlegden als ‘stoornis’, maar als een brein dat informatie anders verwerkt met eigen uitdagingen (leren lezen en schrijven etc) én specifieke kwaliteiten (creatief, innovatie, sociaal). Dat we in de samenleving, als mensheid, niet alleen ‘gemiddelde’ breinen nodig hebben. Maar ook aanvullend denkende breinen die iets anders brengen! Zowel dyslectici, jong en oud, als hun omgeving herkennen die kwaliteiten. Met een directe boost voor het zelfvertrouwen als gevolg. Ze voelen zich gezien voor waar ze goed in zijn en waardevol! Ze ontdekken welke kwaliteiten ze hebben en hoe ze die kunnen inzetten waardoor ze gemotiveerder leren en werken. Een enorme verandering.
Om ervoor te zorgen dat we deze levensveranderende kennis bij de dyslectische kinderen en hun omgeving kunnen brengen ontwikkelden we het psycho-educatie programma Happy Dyslectisch CLUB (7-12 jaar) en vertaalden we het lesprogramma van NoticeAbility (10-14 jaar). Via deze eenvoudig te geven programma’s zien we de dyslectische leerlingen een positiever beeld van hun dyslexie krijgen en zich waardevol voelen. De start van zelfvertrouwen, zelfredzaamheid en motivatie om te leren. Het is gewoon magisch dit iedere keer te zien gebeuren!
De HOI Foundation kreeg via fondswerving in 2021/2022 genoeg budget bij elkaar om een train-de-trainers programma te ontwikkelen zodat we op scholen, bij dyslexie behandelaren en RT-ers HOI trainers kunnen opleiden.
Als HOI Trainer krijg je via een korte opleiding de kennis om dyslectische leerlingen te ondersteunen op sociaal emotioneel vlak. Niet alleen via het geven van de HOI psycho-educatie programma’s maar ook weet je hun te motiveren in het leren en zelfstandig te laten werken. Je zorgt voor een omkeer in hun zelfbeeld en zelfvertrouwen. Dyslexie & zelfvertrouwen – het kan zeker!
